Ο καρκίνος του ενδομήτριου αποτελεί έναν από τους συνηθέστερους γυναικολογικούς καρκίνους, που προσβάλλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας ή στην εμμηνόπαυση. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν εμφανίζει μεταστάσεις, και συνήθως γίνεται διάγνωση σε αρχικό στάδιο, με αποτέλεσμα υψηλά ποσοστά επιτυχημένης θεραπείας. Οι τύποι καρκίνου του ενδομήτριου που εμφανίζονται πιο συχνά είναι ο καρκίνος ενδομητριοειδούς τύπου Ι και ο καρκίνος τύπου ΙΙ (ορώδης, διαυγοκυτταρικός).

 

Συμπτώματα καρκίνου ενδομήτριου

Το κυριότερο σύμπτωμα του καρκίνου του ενδομήτριου είναι η αιμορραγία, η οποία εμφανίζεται είτε ενώ υπάρχει εμμηνόπαυση, είτε μέσω διαταραχών περιόδου. Συμπληρωματικά, η ασθενής μπορεί να βιώνει πόνο ή δυσφορία στην κοιλιακή χώρα, τη μέση ή τα πόδια, απώλεια της όρεξης, αίσθηση κόπωσης, ναυτία και πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Επειδή τα συμπτώματα του καρκίνου του ενδομητρίου μοιάζουν και με άλλες παθήσεις, όπως η ενδομητρίωση, τα ινομυώματα, η πάχυνση – υπερπλασία του ενδομήτριου, ο πολύποδας ενδομήτριου, η μητρορραγία, η μετεμμηνοπαυσιακή κολπική αιμόρροια, και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι απαραίτητη η αξιολόγησή τους από ιατρό. Εάν μια γυναίκα αντιμετωπίζει τέτοια συμπτώματα συνίσταται η επίσκεψη σε εξειδικευμένο γυναικολόγο ογκολόγο, ώστε να διερευνηθούν τα αίτια τους.

Διάγνωση καρκίνου ενδομήτριου

Η διάγνωση αρχικά ξεκινάει από απλές και μη επεμβατικές εξετάσεις όπως η κλινική εξέταση, το  γυναικολογικό υπερηχογράφημα, η μαγνητική τομογραφία κ.ά. Έπειτα, πραγματοποιείται απόξεση ή υστεροσκόπηση με ιστολογική εξέταση (βιοψία).

Η υστεροσκόπηση είναι η πλέον ενδεδειγμένη εξέταση για τη διάγνωση του καρκίνου του ενδομητρίου, διότι επιτρέπει την ακριβή εκτίμηση της έκτασης και τη θέσης της νόσου εντός της μήτρας, καθώς και τη λήψη στοχευμένων βιοψιών υπό άμεσο οπτικό έλεγχο.

 

Στάδια καρκίνου ενδομήτριου

Ανάλογα με το πλήθος των καρκινικών κυττάρων και το πόσο έχουν εξαπλωθεί, ο καρκίνος του ενδομήτριου χωρίζεται σε 4 στάδια:

  • Στάδιο 1: Ο καρκίνος βρίσκεται μόνο εσωτερικά της μήτρας
  • Στάδιο 2: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο στρώμα του τραχήλου της μήτρας
  • Στάδιο 3: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλους ιστούς, όργανα, ή λεμφαδένες
  • Στάδιο 4: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα όργανα ή περιοχές του σώματος

 

Αντιμετώπιση καρκίνου ενδομήτριου

Το θεραπευτικό πλάνο για τον καρκίνο του ενδομήτριου εξαρτάται από τον τύπο του καρκίνου, το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, τη γενική κατάσταση της υγείας της ασθενούς και την επιθυμία μελλοντικής εγκυμοσύνης.

Εάν ο καρκίνος του ενδομητρίου διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο, είναι δυνατή, υπό προϋποθέσεις, η συντηρητική αντιμετώπιση με διατήρηση της μήτρας και των ωοθηκών, η οποία δεν έχει επιπτώσεις στη γονιμότητα. Ωστόσο, η συνηθέστερη αντιμετώπιση του καρκίνου του ενδομητρίου είναι η χειρουργική προσέγγιση, μέσω λαπαροσκοπικής υστερεκτομής.

Η υστερεκτομή μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά ή, σπανιότερα, με ανοιχτό χειρουργείο. Η υστερεκτομή μέσω λαπαροσκόπησης είναι η πλέον ενδεδειγμένη προσέγγιση στην πλειονότητα των περιπτώσεων: όταν  απαιτείται ολική αφαίρεση της μήτρας, και των άλλων αναπαραγωγικών οργάνων, όπως οι ωοθήκες και οι σάλπιγγες. Με στόχο τη μέγιστη ογκολογική ασφάλεια εφαρμόζεται λαπαροσκοπική αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού με χρήση ICG (πράσινου Ινδοκυανίνης), αποφεύγοντας εκτεταμένες λεμφαδενεκτομίες, οι οποίες συχνά συνοδεύονται από βαριές διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές (λοιμώξεις, λεμφοκήλες και λεμφοιδήματα). Επιπλέον, η λαπαροσκόπηση προσφέρει τη δυνατότητα αναίμακτης χειρουργικής, χωρίς μετεγχειρητικό πόνο και ταχεία επιστροφή της ασθενούς στο σπίτι.

Σε όλες τις περιπτώσεις, η υστερεκτομή πραγματοποιείται εφαρμόζοντας τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της γυναικολογικής ογκολογίας και χρησιμοποιώντας μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας.

 

Αίτια και παράγοντες κινδύνου του καρκίνου του ενδομήτριου

Οι σημαντικότεροι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση του καρκίνου του ενδομήτριου είναι:

  • Η ηλικία έναρξης της εμμήνου ρύσεως και η είσοδος στην εμμηνόπαυση
  • Τα επίπεδα των οιστρογόνων στον οργανισμό
  • Η υπογονιμότητα ή η ατοκία
  • Το ατομικό ιστορικό άλλων γυναικολογικών καρκίνων
  • Το ατομικό ιστορικό του σύνδρομο Lynch, η αλλιώς ο κληρονομικός μη-πολυποδιακός ορθοκολικός καρκίνος (HNPCC)
  • Το οικογενειακό ιατρικό ιστορικό καρκίνου του ενδομήτριου ή άλλων γυναικολογικών καρκίνων, ιδιαίτερα αν πρόκειται για κοντινό πρόσωπο όπως η μητέρα και η αδερφή
  • Η φαρμακευτική αγωγή με ταμοξιφαίνη για τον καρκίνου του μαστού
  • Το ατομικό ιατρικό ιστορικό του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών
  • Το ατομικό ιατρικό ιστορικό υπερπλασίας του ενδομήτριου
  • Η παχυσαρκία
  • Η έλλειψη ισορροπημένης διατροφής και άσκησης